(Haberin orijinalinin yayınlandığı tarih: 20 Aralık 2010)
8 Kasım 2010 tarihinde AB’nin aldığı karar 15
Aralık’ta yürürlüğe girdi. Bosna ve Arnavutluk vatandaşları artık daha özgür!
Çok değil, bundan 20 yıl önce dünyanın herhangi bir ülkesine
vizeye ihtiyaç duymadan prestijli bir pasaportla; “Yugoslav” pasaportuyla
seyahat edebilen eski Yugoslav vatandaşlar Yugoslavya’nın dağılmasıyla daha
önce yabancısı oldukları “vize” kavramıyla tanıştılar.
Yeni pazar ve ucuz emek arayışındaki AB, bir yandan pazar
ekonomisine entegre olabilmiş eski sosyalist ülkeleri AB üyeliğiyle
ödüllendirrken, öte yandan bu entegrasyonu yapısal olarak sağlayabilecek
reformları gerçekleştirememiş ülkeler için farklı formüller uyguluyor. Geçen
yıl, AB üyesi olmamasına rağmen Sırbistan ve Makedonya vatandaşlarına Schengen
ülkelerinde serbest dolaşım hakkı tanınmıştı ve AB’nin verdiği bu karar Üsküp
ve Belgrat’ta sokak partileriyle kutlanmıştı.
Bu sene benzer görüntülere Saraybosna ve Tiran’da da şahit
olduk. Arnavut ve Bosna başkentlerindeki sokak eğlencelerine ülkelerin ünlü
sanatçıları da katıldı. Fakat Bosnalı ve Arnavut yetkililer yine de
uyarıyorlar: “Serbest seyahat hakkı, AB ülkelerine yerleşme veya AB ülkelerinde
çalışma hakkı olarak algılanmamalı!”
Öte yandan, özellikle yaz aylarında Batı Avrupa ülkelerinde
özellikle hizmet sektöründeki açığı Balkanlar’dan gelen kaçak işçilerin
doldurduğu biliniyor. Son yıllarda sendikalı ve sigortalı işçi çalıştırmaktan
kaçınan işverenler liberal hükümetlerin de göz yummasıyla “serbest seyahat”
hakkını “kaçak işçi” kaynağı olarak kullanılıyor. Bu da akıllara serbest
seyahat hakkının ucuz işgücü ihtiyacı doğrultusunda Balkan ülkelerine verilip
verilmediği sorusunu getiriyor.
Her ne kadar geçtiğimiz sene Üsküp ve Beldrat’takine benzer
kutlamalar bu sene Saraybosna ve Tiran’da düzenlense de, bu ülkelerin
nüfuslarının çok az bir kısmı AB ülkelerine “turistik” amaçlı gidebilecek
iktisadi güce sahip. Dolayısıyla, serbest seyahat hakkı zaten bu ülkelere
gidebilen kişilerin seyahat sürecini ve kaçak işçi akışını kolaylaştırmaktan
başka pratik bir avantaj sağlamış değil.
Batı’nın Balkanlar’daki Truva atı Kosova ve son yılların
parlayan yıldızı Türkiye henüz serbest seyahat hakkı alabilmiş değil.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder